Hidrofor sistemleri, şebeke basıncının yeterli gelmediği durumlarda, değişken debi ihtiyaçlarına karşılık verebilmek için belirli bir basınç aralığında çalışacak şekilde tasarlanır. Bu sistemlerde yer alan basınç şalteri (presostat), pompanın devreye giriş ve devreden çıkış basınçlarını kontrol eder. Yanlış yapılmış bir basınç ayarı, hem pompa performansını düşürür hem de sistem elemanlarının ömrünü kısaltabilir.
Hidrofor Basınç ayarları yapılırken, kullanılan pompa karakteristik eğrisi, tank hacmi ve uygulama alanı (örneğin domestik sistemler, ticari binalar, sulama sistemleri vb.) dikkate alınmalıdır. Bu yazıda, özellikle domestik tip (evsel kullanım amaçlı) hidroforlarda basınç ayarının nasıl yapılması gerektiğini teknik bir bakış açısıyla ele alacağız.
Hidrofor Basıncı Nedir?
Hidrofor basıncı, suyun bir hidrofor sistemi aracılığıyla şebekeye ya da musluklara iletilirken oluşturulan basınçtır. Bu basınç, suyun evdeki tesisat sisteminde düzgün bir şekilde akmasını sağlayarak, suyun tüm kullanılabilir alanlara, özellikle yüksek katlı binalar gibi zorlu koşullarda bile, yeterli kuvvetle ulaşmasını temin eder. Hidrofor sistemleri, suyun basıncını artırarak, suyun daha uzak mesafelere ve daha yüksek katlara kadar taşınmasını mümkün kılar.
Hidrofor basıncı, belirli sınırlar içinde olmalıdır. Çok düşük basınç, suyun yeterli debide akmamasına veya musluklardan suyun çok zayıf bir şekilde çıkmasına neden olabilir. Öte yandan, çok yüksek basınç, tesisatın zarar görmesine, boru bağlantılarının sızdırmasına veya musluk başlıklarının kırılmasına yol açabilir. Bu nedenle hidrofor sistemlerinin tasarımında, suyun verimli ve güvenli bir şekilde kullanılabilmesi için doğru basınç seviyeleri belirlenmelidir. Ayrıca, hidrofor sistemleri, suyun sadece istenilen basınçla sağlanmasını değil, aynı zamanda enerji verimliliği sağlayacak şekilde çalışmasını da gözetir.
Hidrofor Basınç Ayarı Neden Önemlidir?
Düşük basınçta: Su musluklara yeterli hızla ulaşmaz, konforsuzluk yaşanır.
Yüksek basınçta: Tesisattaki borulara, armatürlere ve cihazlara zarar verebilir, gereksiz enerji tüketimine neden olur.
Basınç ayarının doğru yapılması, sistemin verimli ve güvenli bir şekilde çalışmasını sağlar. Bu denge, hem su kullanımının konforlu olmasını hem de tesisatın uzun ömürlü olmasını garanti eder.
Hidrofor Basınç Ayarı Nasıl Yapılır?
Hidrofor basınç ayarı, sistemin verimli bir şekilde çalışabilmesi için kritik bir adımdır ve bu ayar genellikle hidrofor üzerindeki presostat (basınç şalteri) aracılığıyla yapılır. Presostat, suyun basıncını sürekli izler ve belirli bir aralıkta çalışmasını sağlar. Bu kontrol elemanı, hidroforun çalışmaya başlaması ve durması için belirlenen alt ve üst basınç seviyelerini ayarlar.
Presostat, sistemin doğru basınç değerlerinde çalışıp çalışmadığını kontrol ederek, suyun yeterli hızla ve kuvvetle iletilmesini sağlar. Bu ayar, düşük basınç durumlarında suyun yeterli akış hızında sağlanmasını ve yüksek basınç durumlarında ise tesisatın zarar görmesini engeller. Ayrıca, presostat sayesinde sistemdeki enerji tüketimi de optimize edilerek gereksiz harcamaların önüne geçilmiş olur. Basınç şalterinin doğru şekilde ayarlanması, hidrofor sisteminin uzun ömürlü olmasına ve su kullanımının daha verimli hale gelmesine yardımcı olur.
Presostat Ayarı Nasıl Yapılır?
Presostat ayarı yapmak, hidrofor sisteminin doğru çalışması için önemli bir adımdır. Presostat üzerinde genellikle iki ana vida bulunur: açma (veya başlatma) vidası ve kapama (veya durdurma) vidası. Bu vidalar, hidroforun çalışmaya başlaması ve durması için gerekli olan basınç seviyelerini ayarlamak için kullanılır.
Açma vidası, hidroforun suyun basıncı belirli bir seviyeye ulaştığında çalışmaya başlamasını sağlar. Bu vida, sistemin düşük basınç seviyesinde devreye girmesini ve suyun pompa aracılığıyla akışa geçmesini ayarlar. Kapama vidası ise, hidroforun suyun basıncı belirli bir üst seviyeye ulaştığında kapanmasını sağlar. Bu ayar, sistemin aşırı basınca ulaşmasını engelleyerek, tesisatın ve pompanın zarar görmesini önler.
Presostatın doğru bir şekilde ayarlanması için her iki vidanın da dikkatlice yapılması gerekir. Yanlış ayarlamalar, suyun yetersiz bir basınçla verilmesine veya aşırı basınçla suyun borulara zarar vermesine yol açabilir. Bu nedenle, presostat ayarı yapılırken sistemin üretici tarafından belirtilen basınç değerlerine uygun olarak işlem yapılması önemlidir. Ayrıca, bu ayarların düzenli aralıklarla kontrol edilmesi, hidroforun verimli çalışmasını sağlar ve uzun vadeli arızaların önüne geçer.
Aşağıdaki örnekte açma ve kapama vidalarının kullanım yönleri gösterilmiştir. Bu elemanlar basınç ayarını sağlamak için kullanılır.

Presostat üzerinde genellikle iki vida bulunur:
- Basınç Aralığı Ayar Vidası (P): Alt basıncı belirler. Saat yönünde çevrildiğinde hem alt hem de üst basınç artar.
- Diferansiyel (Basınç Farkı) Ayar Vidası (ΔP): Alt ve üst basınç arasındaki farkı ayarlar. Saat yönünde çevrildiğinde sadece üst basınç artar, alt basınç sabit kalır.
Örnek:
Alt basınç: 2 bar
Üst basınç: 3,5 bar
Bu durumda hidrofor 2 barın altına inince çalışmaya başlar, 3,5 bara ulaşınca durur.
Domestik Hidroforlarda Basınç Ayarı
Domestik (ev tipi) hidrofor sistemlerinde ayar yaparken genellikle aşağıdaki adımlar izlenir:
- Pompa çalışmadığında tank üzerindeki manometreden sistem basıncı okunur.
- Tank havası kontrol edilir. Genelde sistem alt basıncından 0,2 bar düşük olmalıdır (örneğin sistem alt basıncı 2 bar ise tank havası 1,8 bar olmalıdır).
- Presostat üzerindeki vidalar yardımıyla gerekli ayarlamalar yapılır.
Not: Tank havası kontrolü için sistemin basıncı tamamen boşaltılmalı ve hidrofor kapatılmış olmalıdır.
Masdaf Hidroforlarında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Masdaf hidroforlarında kullanılan basınç salterleri fabrikasyon olarak ayarlanmıştır ve kullanıcı müdahalesi önerilmez. Herhangi bir bozulma durumunda yetkili servis tarafından işlem yapılmalıdır.
Ayrıca hidroforun basınç ayarı, pompa karakteristik eğrisi üzerinden yapılmalı ve pompanın izin verdiği minimum basınç değerinin altına inilmemelidir.
Yaygın Sorunlar ve Çözümleri
Sorun
|
Muhtemel Sebep
|
Çözüm
|
Hidrofor basıncı düşük
|
Presostat düşük ayarlanmış
|
Büyük vidayı saat yönünde çevirin
|
Basınç çok yüksek
|
Presostat yüksek ayarlı
|
Basınç değerlerini düşürün
|
Pompa sık devreye giriyor
|
Tank havası az / Diferansiyel düşük
|
Tank havasını tamamlayın, ΔP'yi artırın
|
Pompa geç devreye giriyor
|
Alt basınç düşük ayarlı
|
Alt basıncı yükseltin
|
Pompa geç duruyor
|
Üst basınç yüksek ayarlı
|
Üst basıncı düşürün
|
Basınç düşüyor
|
Tank havası azalmış veya kaçak var
|
Tank havasını kontrol edin, kaçakları giderin
|
Basınç göstergesi çalışmıyor
|
Pompa/presostat arızalı
|
Servis kontrolü sağlayın
|
Basınç yükselmiyor
|
Filtre tıkalı veya pompa arızalı
|
Filtre temizliği ve pompa kontrolü yapın
|
Hidrofor sistemlerinde doğru basınç ayarı, sistemin verimli ve uzun ömürlü çalışmasını sağlar. Eğer sisteminizde ayar problemi olduğunu düşünüyorsanız veya ilk kez ayar yapacaksanız, kullanım kılavuzuna başvurmalı ya da yetkili servis desteği almalısınız. Yanlış ayarlar, sistemde arızalara yol açabilir.
Basit müdahalelerle büyük sorunların önüne geçmek mümkün. Özellikle hidroforlarda düzenli kontrol ve bakım, su basıncının stabil kalmasını sağlayacaktır